بررسی تأثیر استفاده از فاضلاب شهری بر روی تغییرات غلظت نیترات، فسفات و مواد آلی در عمقهای مختلف خاکهایی با بافت سبک و سنگین

در سال­های اخیر استفاده از لجن فاضلاب­ها به­عنوان کود در اراضی کشاورزی به دلیل ارزان بودن رواج یافته است. کاربرد فاضلاب شهری بر ویژگی­های گوناگون خاک از جمله ویژگی­های شیمیایی آن تأثیر می­گذارد. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات پارامترهای شیمیایی خاک در اثر استفاده از سطوح مختلف لجن فاضلاب در خاک­هایی با بافت متفاوت در ستون­هایی با ارتفاع 1 متر و قطر 20سانتی­متر و در قالب طرح فاکتوریل به صورت تصادفی انجام گردید. تیمار­ها شامل دو نوع بافت لوم رسی و لوم و سه سطح استفاده از فاضلاب شامل اشباع، غیر اشباع و نیمه اشباع بودند. فاضلاب شهری به ستون­های خاک در ده دوره آبیاری در مدت زمانی سه ماه (تیر- مرداد-شهریور) اضافه گردید و پس از اتمام مراحل آبیاری با فاضلاب، مقادیر نیترات، فسفات و ماده آلی هر دو خاک در عمق­های 0-25، 25-50 و 50-100 سانتیمتر اندازه­گیری گردید. نتایج نشان داد که اضافه کردن پساب شهری به ستون هر دو خاک باعث افزایش مواد آلی، نیترات و فسفات گردید. مقدار افزایش این سه پارامتر در بافت لوم رسی نسبت به لوم بیشتر بوده که به دلیل بالا بودن درصد رس در بافت لوم رسی است. همچنین نتایج نشان دادند که مقدار فسفات و ماده آلی در هر دو خاک با افزایش عمق روند کاهشی دارد در حالیکه مقدار نیترات در هر دو خاک و بخصوص خاک با بافت سبکتر با افزایش عمق افزایش می­یابد که بدلیل تحرک بالای نیترات در طول ستون خاک می­باشد. همچنین با افزایش سطح استفاده از فاضلاب (غیر اشباع تا اشباع) مقدار تجمع نیترات در لایه­های پایینی خاک بیشتر می­شود.